Dünyadaki en faydalı içeceklerden biri olan maden suyuyla ilgili Cumhuriyet gazetesinde dikkat çeken bir haber yayınlandı. Cumhuriyet'in eski yazarlarından Doktor Bülent Şık, her maden suyunun aynı olmadığına dikkat çekiyor.
İşte maden suyu alırken bilmeniz gerekenler
Yazın sıcağında en fazla tüketilen içeceklerden biri maden suyu ya da akademik adlandırmayla doğal mineralli su. Ama her maden suyu aynı değil.
Yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde doğal olarak oluşan, bir veya daha fazla kaynaktan yeryüzüne kendiliğinden çıkan veya çıkartılan, mineral içeriği, kalıntı elementleri ve diğer bileşenleri ile tanımlanan, her türlü kirlenme riskine karşı korunmuş, mikrobiyolojik yönden uygun sular doğal mineralli su olarak tanımlanır. Doğal mineralli su, maden suyu olarak da adlandırılır. Doğal mineralli sulara karbondioksit dışında başka bir kimyasal madde ilave edilmez. İlave edilen karbondioksitin de suyun doğal yapısını bozmaması gerekir.
Maden suları elde edildikleri bölgenin jeolojik yapısına bağlı olarak kalsiyum, magnezyum, demir başta olmak üzere vücut için yararlı çeşitli elementleri içerirler. Ancak arsenik ve nitrit gibi toksik etkili kimyasal maddeleri içermemeleri gerekir. Toksik etkili kimyasal madde içerip içermedikleri ise ancak laboratuvar analizleri ile anlaşılabilir.
Sodyum oranına dikkat
Bazı maden sularının içerdiği sodyum miktarı yüksek olabilir. Sodyum yemek tuzunda bulunan maddedir. Fazla sodyum alımı tansiyon ve böbrek sorunlarına yol açar. Bu nedenle tansiyon ve böbrek hastalarının maden suyu içme konusunu mutlaka bir doktora danışmaları gerekir.
Aromalı mineralli içecekler piyasada en fazla çeşit içeren ürünlerin başında geliyor. Ambalajları maden suyu ile aynı olduğu için karıştırılmaları çok kolay.
Aromalı doğal mineralli içecekler, doğal mineralli su, aroma maddeleri ve/ veya diğer bileşenler ile şeker ilave edilerek veya edilmeden tekniğine göre gazlı veya gazsız olarak üretilen içeceklerdir. Bu içeceklerle ilgili dikkate alınması gereken en önemli nokta, içindeki doğal mineralli su miktarı, şeker miktarı ve kullanılan aromalar. Aromalar binlerce çeşit olabilir. Örneğin elma aromalı mineralli içecek denildiğinde içeceğin içinde elma veya elma suyu değil elma kokusu veren kimyasal madde olduğu bilinmeli. Bu tip içeceklerin ne kadarını doğal mineralli su oluşturuyor belirsiz. Aromalı içecekler doğal mineralli suyu hiç içermediği gibi çok az miktarda da içerebilir ve ancak laboratuvar analizleri ile anlaşılabilecek bir konu bu.
Aromalı mineralli içeceklerin en büyük sorunu içinde yüksek miktarda şeker bulunması. Bu ürünlerin bir şişesi 200 mililitre geliyor; yani bir küçük su bardağını bile tamamen doldurmuyor. Ama bir şişe üründe bulunan şeker miktarı 10 grama kadar çıkıyor ve bu beş adet iri kesme şekere denk geliyor. Bu ürünlerden günde birkaç şişe içen bir insan gereksiz bir şeker yüklemesi yapmış oluyor. Ürünlere şeker olarak fruktoz şurubu ekleniyor. Fruktoz, kilo alımı ve obeziteyi tetikleyen bir şeker. Alkolsüz içecekler fruktoz şurubunun en fazla kullanıldığı ürünler. Dünya genelinde çocukluk çağı obezitesinin en önemli etkenlerinden biri olarak alkolsüz gazlı içeceklerde bulunan fazla miktarda şeker gösteriliyor.
Yapay soda besleyici değil
İçilebilir nitelikteki herhangi bir suya karbondioksit ve bikarbonatlar eklendiğinde soda yapılmış olur. Yapay sodada maden sularında bulunan besleyici öğelerden eser yoktur. Bu tip içecekleri ifade etmek için soda kelimesi kullanılsa da, doğrusu yapay soda denmesidir.
Yapay sodalı içecekler içindeki bikarbonatlardan dolayı mide asitini nötralize eder ve bu nedenle de mide yanması ya da ekşimesi rahatsızlığı duyulduğu durumlarda geçici bir rahatlama sağlayabilirler.
Bu üç içecek içinde içiminde en fazla yarar olan, içerdiği mineral maddelerle besleyici bir niteliğe de sahip olan doğal mineralli su ya da yaygın bilinen ismi ile maden suyudur. Her gün değil ara ara içilmesi fayda sağlayacaktır.